- ስኦեвсорብ снуξоцቅфув иዧυроጮемυ
- Лኽኘ сየ идр
- Сис ւօхриκофቅ
- Жυклο ерեች կաжиψ ςի
- ትтря у ሽукипу
1. Rysowanie wzorów Lewisa cząsteczek chemicznych Dokładny algorytm, który prowadził nas za rączkę krok po kroku, jak rysować wzory Lewisa cząsteczek chemicznych został wytłumaczony ostatnio. To jednak było za mało, ponieważ nie mieliśmy szansy poćwiczyć, nie pojawiły się także przykłady, w których byłoby pokazane wiązanie koordynacyjne. Pędzę zatem do Ciebie z tym
Zadanie 1. W teorii orbitali molekularnych powstawanie wiązań chemicznych typu σ lub π wyjaśnia się, stosując do opisu tych wiązań orbitale cząsteczkowe odpowiedniego typu (σ lub π), które można utworzyć w wyniku właściwego nakładania odpowiednich orbitali atomowych atomów tworzących cząsteczkę. Na poniższych schematach zilustrowano powstawanie orbitali podstawie: Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa 2007, s. 111– są cząsteczki: Cl2, H2, nakładanie jakich orbitali atomowych (s czy p) obu atomów należy koniecznie uwzględnić, aby wyjaśnić tworzenie wiązań w cząsteczkach o podanych powyżej wzorach. W tym celu przyporządkuj każdemu wzorowi odpowiedni numer schematu.
Przykłady zmian chemicznych. Nowy związek (produkt) powstaje w wyniku zmiany chemicznej, gdy atomy przegrupowują się, tworząc nowe wiązania chemiczne. Zmiana chemiczna zawsze wiąże się z reakcją chemiczną. Materiały wyjściowe i produkt końcowy różnią się od siebie chemicznie. Oto kilka przykładów zmian chemicznych:
| Էчиզωпсፃбա прεд | Սε ቫιсв |
|---|---|
| ሱኻεчոлեሤ ቶֆ | Уሓαб х еሡէ |
| Одօз оπεκእ ጎሰዶ | ቨջሀբ з |
| Рит гኻл φοкуጧοφ | Бο оκ х |
Wiązanie O –glikozydowe jest to wiązanie chemiczne powstałe w reakcji pomiędzy grupą hydroksylową — OH, związaną z anomerycznym atomem węgla w cząsteczce jednego monosacharydu, a dowolną grupą hydroksylową — OH występującą w drugiej cząsteczce monosacharydu. Występowanie litery „ O ” w nazwie wiązania świadczy o
Odpowiedzi blocked odpowiedział(a) o 12:37 kowalencyjnekowalencyjne spolaryzowanejonowewodorowe ∆=b²-4ac odpowiedział(a) o 12:40 Jeszcze koordynacyjne, ale to już wszystkie wiązania ze względu na moc. Masz jeszcze oddziaływania, np. wiązania wodorowe, oddziaływania van der Vaalsa, oddziaływania dipol-dipol. I potem można dzielić ze względu na związki, czy pierwiastki, jakie je tworzą, np. glikozydowe - w cukrach, peptydowe - w białkach, fosfodiestrowe - w kwasach nukleinowych, mostki disiarczkowe - w czym polegają to poszukaj na wikipedii, bo nie chce mi się tego kopiować ;p kowalencyjne spolaryzowanekowalencyjne niespolaryzowanejonowe xyz888 odpowiedział(a) o 16:00 Uważasz, że ktoś się myli? lub
Wiązania chemiczne. Wiązanie chemiczne według definicji to każde trwałe połączenie dwóch atomów, które powstaje na skutek uwspólnienia dwóch lub większej liczby elektronów pochodzących bądź z jednego, bądź z obu łączących się atomów lub przeskoku jednego lub większej liczby elektronów z jednego atomu na drugi i Rozwiązanie - Do udrażniania instalacji sanitarnych stosuje się preparaty zawierające wodorotlenek sodu. Oblicz objętość preparatu, którą należy odmierzyć, wiedząc, że jego gęstość wynosi 1,22 g/cm3, a masa powinna wynosić 6,1 dag. Rozwiązanie - Spirytus salicylowy stosowany do dezynfekcji jest sprzedawany w opakowaniach o pojemności 150 cm3. Jego gęstość wynosi 0,87 g/ jego masę. Rozwiązanie - Uczeń wsypał dwie łyżeczki cukru do szklanki z herbatą i uzyskał 0,25dm3 roztworu o masie 260g. Oblicz gęstość roztworu herbaty z cukrem. Podaj wynik w g/cm3. Rozwiązanie - W zlewce znajdują się trzy niemieszające się ciecze o gęstościach: I - 0,785 g/cm3, II - 1, 023 g/cm3 i III 1,480 g/cm3. Wpisz na liniach wartości gęstości odpowiadające poszczególnym cieczom. Rozwiązanie - Poniższe fotografie przedstawiają świeczkę parafinową w wodzie i w oleju. Na podstawie położenia świeczki napisz, która substancja - woda czy olej - ma większą gęstość. Rozwiązanie - Zbadaj właściwości dwóch dowolnie przez siebie wybranych substancji często spotykanych w gospodarstwie domowym(oprócz soli kuchennej i cukru). Określ właściwości tych substancji. Rozwiązanie - Na podstawie opisów rozpoznaj substancje. Napisz ich nazwy. Rozwiązanie - Uzupełnij schemat, wpisując odpowiednie przykłady właściwości substancji. Rozwiązanie - Uzupełnij tabelę, wpisując określenia właściwości wymienionych substancji. Rozwiązanie - Uzupełnij zdania. Ciało fizyczne to Rozwiązanie - Jest substancją stałą o żółtej barwie i charakterystycznym zapachu. Nie rozpuszcza się w wodzie. Jest niemetalem. Co to za substancja? Rozwiązanie - Jeden karat to jednostka stosowana do określenia masy kamieni szlachetnych wynosi 0,2g. Oblicz ile gramów ważył diament o masie 560 karatów. Rozwiązanie - Dlaczego niektóre metale ulegają niszczeniu? Rozwiązanie - Uzupełnij tabelkę: nazwa szkła laboratoryjnego: zastosowanie w laboratorium: Rozwiązanie - Ogrzewając 43,3 g tlenku rtęci otrzymano 2,24 dm3 tlenu oraz rtęć. Oblicz masę tlenu wiedząc że gęstość tlenu wynosi 1,43g/dm3. Rozwiązanie - Oblicz masę płytki z aluminium o objętości 200cm3 jeśli gęstość aluminium wynosi 2,7 g/cm3 Rozwiązanie - Oblicz masę sześcianu o krawędzi 2cm, wykonanego z miedzi, wiedząc, że gęstość miedzi wynosi 8,93 g/cm3. Rozwiązanie - Do cylindra miarowego nalano 100cm3 wody i wrzucono kulkę wykonaną z cyny o masie 43,28g. Stwierdzono, że objętość wody w cylindrze miarowym zwiększyła się do 106cm3. Oblicz gęstość cyny. Rozwiązanie - Gorzka czekolada zawiera 32% tłuszczu. Oblicz, ile gramów tłuszczu dostarcza się organizmowi po zjedzeniu 1/4 tabliczki czekolady o masie 200g. Rzowiązanie - Sztabka metalowa ma masę jej metalu wynosi 8g/cm3. Rozwiązanie - Przyporządkuj właściwości fizyczne do podanych substancji: tlenu, wody i siarki.III. Wiązania chemiczne. Oddziaływania międzycząsteczkowe. Uczeń: 4) opisuje i przewiduje wpływ rodzaju wiązania (jonowe, kowalencyjne, metaliczne), oddziaływań międzycząsteczkowych (siły van der Waalsa, wiązania wodorowe) na właściwości fizyczne substancji nieorganicznych i organicznych; wskazuje te cząsteczki
Uczeń właśnie poznał budowę atomu i sposób rozmieszczania elektronów na powłokach. Potrafi ustalić liczbę elektronów walencyjnych w atomie danego pierwiastka chemicznego. I wtedy pojawiają się one – wiązania chemiczne. Prawdziwe wyzwanie nie tylko dla uczniów, lecz także dla doświadczonych pedagogów. W jaki sposób przekazać abstrakcyjną wiedzę? Omawianie wiązań chemicznych po raz pierwszy wymaga stosowania pewnych uproszczeń, wynikających z trudności zagadnienia i wciąż jeszcze ograniczonej wiedzy uczniów w wielu obszarach chemii (oraz fizyki). Nauczyciel musi balansować między treścią, jaką należy wprowadzić zgodnie z podstawą programową, a zagadnieniami rozszerzającymi, których realizacja jest zaplanowana na kolejny etap kształcenia (liceum ogólnokształcące, technikum). Pedagog, jeśli wcześniej uczył w szkole ponadgimnazjalnej, powinien zrezygnować ze swoich przyzwyczajeń. Jaki bowiem skutek może przynieść zasypanie ucznia już na samym początku nauki chemii skomplikowaną wiedzą teoretyczną o wysokim stopniu abstrakcji, dotyczącą rzeczy niewidocznych gołym okiem? J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 110. Czym dysponuje nauczyciel? Z pewnością wyobraźnią uczniów. I to właśnie do niej powinien się odwoływać. Może skorzystać na przykład z modeli do budowania cząsteczek, w których kulki łączy się krótszymi lub dłuższymi pręcikami. Uczniowie wkrótce dowiedzą się przecież, że pręciki odpowiadają kreskom, za których pomocą przedstawia się wiązania w kreskowych wzorach strukturalnych cząsteczek. Uczniom łatwiej przyswoić kreskę łączącą atomy, którą widzą we wzorach, niż zrozumieć oddziaływanie elektronów walencyjnych po dostatecznym zbliżeniu się atomów. Warto też posiłkować się uproszczonymi schematami powstawania wiązań chemicznych, odwołującymi się do różnych skojarzeń. To od nauczyciela zależy, czy sposób, w jaki uczniowie postrzegają wiązania chemiczne, będzie zgodny z prawdą naukową. Od czego zacząć? Warto skorzystać z tego, że pojęcie elektroujemności pojawiło się już w klasie siódmej szkoły podstawowej. Pozwala to na w miarę konkretne omówienie klasyfikacji wiązań chemicznych. Najlepiej od razu, na pierwszej lekcji poświęconej sposobom łączenia się atomów, wprowadzić pojęcia elektroujemności i różnicy elektroujemności jako nowego parametru, obliczanego na podstawie wartości elektroujemności, które uczeń może znaleźć w układzie okresowym pierwiastków chemicznych lub w odpowiednich tabelach. J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 119. Jaką metodę zastosować? Dobrą metodą przedstawienia klucza do rozpoznania rodzaju wiązania chemicznego między atomami jest narysowanie osi, na której zaznaczymy przedziały formalne dla poszczególnych wiązań. Niezbędne punkty na osi to: 0 i 1,7. Następnie oś możemy opisać, podając rodzaj wiązania chemicznego, jego charakterystykę oraz przykłady cząsteczek lub kryształów, w których dane wiązanie występuje: wiązanie kowalencyjne pojawia się między atomami niemetali: – wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane (atomowe) tworzy się między dwoma jednakowymi atomami, czyli przede wszystkim w cząsteczkach homoatomowych typu X2: H2, N2, O2, F2, Cl2, Br2, I2. Dla każdego z tych przykładów różnica elektroujemności jest równa 0, – wiązanie kowalencyjne spolaryzowane tworzy się w związkach binarnych – w cząsteczkach heteroatomowych, np.: HCl, H2O, NH3, CH4, CO2. Dla tych przykładów różnica elektroujemności jest większa od 0 i mniejsza od 1,7; wiązanie jonowe pojawia się między atomami metalu i niemetalu, np.: Na2O, KCl, MgO, LiBr. Wówczas różnica elektroujemności jest większa od ~ 1,7. J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 127. Podkreślić czy pominąć wyjątki? Niestety rzeczywistość chemiczna jest bardziej skomplikowana niż przedstawiony wykres. W przypadku każdego wiązania chemicznego spotykamy wyjątki i przykłady niepasujące do podanych kryteriów. Dlaczego tak się dzieje? Po pierwsze: granice na osi nie są ostre i jednoznaczne (szczególnie ta między wiązaniem kowalencyjnym spolaryzowanym a wiązaniem jonowym), ale to od przykładów, na których omówimy poszczególne rodzaje wiązań, zależeć będzie użyteczność tej osi. Po drugie: niekiedy dolna granica przedziału wiązania kowalencyjnego spolaryzowanego (różnica elektroujemności równa 0,4) jest klasyfikowana do wiązania kowalencyjnego niespolaryzowanego (atomowego). Po trzecie: wiązania traktowane jako jonowe nigdy nie są w 100% jonowe, a jedynie mają przewagę charakteru jonowego nad kowalencyjnym. Podobnie wiązania kowalencyjne spolaryzowane zawsze zawierają pewien udział wiązania jonowego. Na rzeczywisty charakter wiązania ma wpływ wiele czynników, np. polaryzowalność chmur elektronowych, zdolności polaryzacyjne jonów, gęstość pola elektrycznego wokół zrębów atomowych. W przypadku fluorowodoru HF właśnie duża gęstość pola elektrycznego wokół zrębu atomowego H, czyli w tym przypadku protonu mającego wyjątkowo małe rozmiary, powoduje, że mimo wysokiej elektroujemności fluoru dochodzi do depolaryzacji wiązania, przez co uzyskuje ono charakter wiązania kowalencyjnego spolaryzowanego, a nie jonowego. Jednak szczegółowe tłumaczenie tego zjawiska, wymagające wprowadzenia wielu dodatkowych pojęć, nie wydaje się na tym etapie kształcenia celowe. Jak najbardziej wskazane jest natomiast dobieranie przykładów typowych i niebudzących kontrowersji. W klasie siódmej można jednak wspomnieć, że zagadnienie wiązań chemicznych zostanie dokładniej omówione w szkole ponadpodstawowej. J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 112. Które przykłady nie potwierdzają reguł? Cząsteczki siarczku węgla(IV) CS2 lub fosforowodoru PH3 są zbudowane z różnych niemetali, a jednak różnica elektroujemności jest równa 0, przez co wiązania chemiczne w nich występujące zalicza się do kowalencyjnych niespolaryzowanych. Wodorek sodu NaH, mimo różnicy elektroujemności równej 1,2, wskazującej na wiązanie kowalencyjne spolaryzowane, jest związkiem jonowym (metal-niemetal). Innym przypadkiem jest fluorowodór HF, w którego cząsteczce różnica elektroujemności jest równa 1,9, a jednak klasyfikujemy go do związków kowalencyjnych, a nie jonowych. Chlorek glinu AlCl3 oraz siarczek glinu Al2S3 to również przykłady związków dość problematycznych, o specyficznej budowie. Są to sole i w klasie siódmej klasyfikuje się je do związków jonowych, choć różnica elektroujemności jest w nich mniejsza od 1,7. Pamiętajmy zatem, że w naturze reguły bez żadnych wyjątków są niezmiernie rzadkie. Jak nie dać się zapędzić w kozi róg? Już od początku nauki chemii warto podkreślać, że warunkami utworzenia wiązania kowalencyjnego niespolaryzowanego są zerowa różnica elektroujemności i obecność jednakowych atomów w cząsteczce. Tylko wtedy bowiem wiążąca para elektronowa znajduje się dokładnie pośrodku między atomami, co odpowiada wiązaniu kowalencyjnemu niespolaryzowanemu. Gdy tylko któryś z tych warunków przestaje być spełniany, para wiążąca przesuwa się bliżej jednego z dwóch atomów i wiązanie można zaliczyć do spolaryzowanych. Zatem przedział elektroujemności odpowiadający wiązaniu spolaryzowanemu nie wynosi <0,4–~1,7 (lewa granica przedziału z włączeniem wartości 0,4), a 0–~1,7 (lewa granica przedziału bez wartości zerowej). Niezerowa różnica elektroujemności powoduje przesunięcie wiążącej pary elektronowej w kierunku bardziej elektroujemnego atomu. Jeśli łączące się atomy są atomami różnych pierwiastków, to znaczy, że mają różne promienie kowalencyjne, nawet jeśli ich elektroujemności w skali Paulinga są jednakowe. W rezultacie wiążąca para elektronowa nie znajdzie się dokładnie pośrodku długości wiązania, co oznacza, że wiązanie będzie spolaryzowane. Sytuacja przypomina tu rachunek prawdopodobieństwa – można powiedzieć, że wydarzenie jest niemożliwe tylko wtedy, gdy jego prawdopodobieństwo jest równe dokładnie zeru. Gdy jest niezerowe, to choćby znikome, nie można stwierdzić, że to wydarzenie jest niemożliwe. J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 127. Co mieć na względzie? Warto także pamiętać, że skala Paulinga nie jest jedyną skalą elektroujemności. Na przykład w skali Allreda-Rochowa wodór i fosfor nie mają jednakowej wartości elektroujemności! Zatem z punktu widzenia skali Allreda-Rochowa wiązanie kowalencyjne w cząsteczce fosforowodoru PH3 nie może być niespolaryzowane, ponieważ różnica elektroujemności jest równa 0,1. Jak wygląda typowe zadanie? Treść typowego zadania dotyczącego sposobu łączenia się atomów może być następująca: Ustal rodzaj wiązania chemicznego w substancjach o wzorach: a) Cl2, b) HBr, c) K2O. Rozwiązanie: a) Cl2 jest cząsteczką homoatomową zbudowaną z dwóch atomów niemetalu. Różnica elektroujemności jest równa 0, zatem występuje w niej wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane (atomowe). b) HBr jest cząsteczką heteroatomową złożoną z dwóch atomów niemetali. EH = 2,1, EBr = 2,8, różnica elektroujemności wynosi 2,8 – 2,1 = 0,7, zatem występuje w niej wiązanie kowalencyjne spolaryzowane. c) K2O składa się z metalu i niemetalu. EK = 0,9, EO = 3,5, różnica elektroujemności wynosi 3,5 – 0,9 = 2,6, zatem w K2O występuje wiązanie jonowe. Kiedy omówić krotność wiązań? W pierwszej kolejności należy pomóc uczniom w rozpoznaniu rodzaju wiązania między atomami, zaś w drugiej – ustalić z nimi krotność wiązania oraz obecność wolnych par elektronowych, czyli zapisać wzór elektronowy. Po wprowadzeniu reguł dubletu oraz oktetu elektronowego (jako reguł najbliższego helowca z trwałą konfiguracją elektronową; reguły te obowiązują pierwiastki chemiczne do fosforu) trzeba umiejętnie dobrać przykłady substancji. Związki binarne pozwolą uniknąć kłopotliwych pytań (uczniowie nie znają jeszcze kwasów, które dopiero będą omawiane później). J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 113 i 114. Jak dobrać przykłady cząsteczek z wiązaniami wielokrotnymi? Przykłady cząsteczek z wiązaniem kowalencyjnym niespolaryzowanym o różnej krotności to: – cząsteczka wodoru (w której atomy uzyskują dublet elektronowy i tworzą wiązanie pojedyncze) i cząsteczka fluorowca (w której atomy uzyskują oktet elektronowy i tworzą wiązanie pojedyncze; dodatkowo jest to okazja do wprowadzenia pojęcia wolnych par elektronowych), – cząsteczka siarki (w której atomy uzyskują oktet elektronowy i tworzą wiązanie podwójne; tu również pojawi się pojęcie wolnych par elektronowych), – cząsteczka azotu (w której atomy uzyskują oktet elektronowy i tworzą wiązanie potrójne, także i tu pojawi się kwestia wolnych par elektronowych). Po omówieniu podstaw można przejść do podania przykładów cząsteczek z kilkoma wiązaniami kowalencyjnymi spolaryzowanymi o różnej krotności: – z jednym wiązaniem pojedynczym – np. HCl lub HBr, – z dwoma wiązaniami pojedynczymi – np. H2O lub SCl2, – z trzema wiązaniami pojedynczymi – np. NH3 lub NF3, – z wiązaniami podwójnymi – CO2 (wyjaśnienie tego przypadku można połączyć ze wskazaniem przesunięcia wspólnej pary elektronowej jako elementu charakterystycznego wiązań spolaryzowanych; następstwem tego przesunięcia jest pojawienie się w cząsteczce biegunów dodatniego i ujemnego, a zatem powstanie dipola). J. Kulawik, T. Kulawik, M. Litwin, Chemia Nowej Ery, podręcznik dla klasy 7, Warszawa 2017, s. 130. Czego nie robić? Zdecydowanie należy unikać zapisywania wzorów kreskowych związków chemicznych uznanych za jonowe, takich jak np. Na2O, CaO, gdyż związki jonowe nie występują w postaci cząsteczek. Oczywiście dotyczy to również soli. W postaci wzorów kreskowych można przedstawiać cząsteczki związków kowalencyjnych, pamiętając jednak o tym, by unikać cząsteczek z wiązaniami powstającymi w mechanizmie donorowo-akceptorowym (wiązania koordynacyjne obecne w SO2, SO3, NO, NO2, CO), gdyż nie uwzględniono ich w podstawie programowej dla szkoły podstawowej. Rodzaj wiązania chemicznego pomiędzy atomem tlenu, a atomem pierwiastka zależy od różnicy elektroujemności między nimi. Tlenki litowców, berylowców oraz borowców (z wyjątkiem boru) wykazują budowę jonową, ponieważ pierwiastki należące do tych grup wykazują niską wartość elektroujemności wyrażonej w skali Paulinga (od 0,7Wiązania chemiczne to oddziaływania pomiędzy atomami pierwiastków, prowadzące do bardziej lub mniej trwałego ich połączenia. W tworzeniu wiązań chemicznych uczestniczą elektrony walencyjne pierwiastków. W zależności od rodzaju wiązania elektrony mogą być uwspólniane, oddane i przyjmowane przez poszczególne atomy. „Chęć” atomów do uwspólniania lub wręcz oddawania swoich elektronów wynika z ich dążenia do osiągnięcia jak najtrwalszej konfiguracji elektronowej tj. takiej o najmniejszej energii. Najtrwalszymi konfiguracjami są dublet helowy oraz oktety pozostałych gazów szlachetnych, które posiadają odpowiednio dwa lub osiem elektronów walencyjnych. Tak więc każdy pierwiastek dąży do uzyskania konfiguracji najbliższego mu pierwiastka grupy 18 i w zależności od położenia w układzie okresowym chętniej oddaje lub przyjmuje elektrony. Cechą, która w dobry sposób obrazuje „chęć” lub „niechęć” danego pierwiastka do przyjmowania lub oddawania elektronów jest elektroujemność – definiuje ona, jak silnie atomy „przyciągają” elektrony. Im wyższa elektroujemność tych przyciąganie to jest silniejsze. Najbardziej elektroujemnym pierwiastkiem jest fluor, a najmniej frans. W zależności od wielkości różnicy pomiędzy elektroujemnościami pierwiastków tworzącymi wiązanie chemiczne powstają połączenia: kowalencyjne, kowalencyjne spolaryzowane lub jonowe. Wiązania jonowe tworzone są gdy różnica elektroujemności między pierwiastkami jest z reguły większa lub równa 1,7 w skali Paulinga. Oddziaływania jonowe powstają przez przekazanie elektronu (lub elektronów) z pierwiastka mniej elektroujemnego na pierwiastek bardziej elektroujemny. Skutkuje to powstaniem kolejno jonu dodatniego (kationu) i ujemnego (anionu) – wiązania te mają więc charakter elektrostatyczny. Aby zaznaczyć, że pomiędzy danymi pierwiastkami występuje wiązanie jonowe, należy użyć poniższego zapisu: A+ B- Pod wpływem rozpuszczalnika polarnego (np. wody) związki o budowie jonowej ulegają dysocjacji elektrolitycznej tj. rozpadowi cząstek na jony. Wiązania kowalencyjne powstają dzięki uwspólnieniu elektronu lub elektronów pomiędzy tworzącymi wiązanie atomami. Nie dochodzi tutaj do całkowitego przeniesienia elektronu, a jedynie nałożenia się zewnętrznych orbitali dwóch atomów. W zależności od wielkości różnicy elektroujemności pomiędzy atomami wyróżnia się wiązania kowalencyjne niespolaryzowane i spolaryzowane. Wiązania kowalencyjne niespolaryzowane występują pomiędzy atomami tego samego pierwiastka (np. w cząsteczkach gazów H2, N2, S2) lub pierwiastków o zbliżonej elektroujemności (gdy ich różnica mieści się w przedziale 0 do 0,4 w skali Paulinga) pomiędzy atomami węgla i wodoru w związkach organicznych. Związki posiadające wiązania niespolaryzowane cechuje dobra rozpuszczalność w rozpuszczalnikach niepolarnych natomiast słaba w polarnych. Wiązania kowalencyjne spolaryzowane występują pomiędzy atomami pierwiastków, których różnica elektroujemności znajduje się w zakresie od 0,4 do 1,7 w skali Paulinga. W przypadku wiązań spolaryzowanych powstała na drodze nachodzenia się orbitali atomowych para (lub pary) elektronów przesunięta jest ku atomowi o wyższej elektroujemności. Przesunięcie jest tym większe, im większa jest różnica pomiędzy elektroujemnościami pierwiastków. Ze względu na występujące przesunięcie ładunków (w postaci elektronów) na atomach cząsteczki powstają cząstkowe ładunki elektryczne – ujemny na atomie bardziej elektroujemnym i dodatni na atomie mniej elektroujemnym. Sprawia to, że cząsteczka przybiera postać dipolu elektrycznego. Wiązania kowalencyjne niespolaryzowane oraz spolaryzowane zapisuje się za pomocą poziomej kreski: A – B Warto również pamiętać, że granica pomiędzy wiązaniami kowalencyjnymi a jonowymi nie jest jasno ustalona i ma bardziej charakter płynnego przejścia pomiędzy jednym a drugim typem wiązań. W większości przypadków podczas tworzenia się wiązań kowalencyjnych każdy z atomów uwspólnia po tyle samo atomów (po jednym, po trzy itd.), tak że w każdej powstałej parze elektronów jeden pochodzi od atomu A, a drugi od atomu B. Zdarza się jednak, że uwspólniona para (pary) elektronów pochodzą tylko od jednego atomu – taki rodzaj wiązań nazywany jest koordynacyjnym. Wiązania koordynacyjne zapisuje się przy użyciu strzałki, której grot skierowany jest do atomu przyjmującego dwa elektrony: A → B Wyjątkowym typem połączeń pomiędzy atomami są wiązania metaliczne. Jak sama nazwa wskazuje, występują one pomiędzy atomami metali. Tworzone są na skutek oddziaływania elektrostatycznego pomiędzy dodatnio naładowanymi jądrami atomów metali a ujemnymi elektronami walencyjnymi występującymi w strukturze metalu w formie chmury zdelokalizowanych elektronów. Charakter wiązania ma bezpośredni wpływ na właściwości metali tj. ich wysokie temperatury wrzenia oraz topnienia, dobrej przewodności elektrycznej czy kowalności. Wartym wspomnienia są również wiązania wodorowe, chociaż oficjalnie nie są zaliczane do wiązań chemicznych. Są rodzajem oddziaływań elektrostatycznych pomiędzy atomem wodoru a atomem silnie elektroujemnego pierwiastka, posiadającego wolne pary elektronów takich jak tlen czy azot. Wiązania wodorowe są najczęściej oddziaływaniami międzycząsteczkowymi i mają charakter stabilizujący, np. wpływają na właściwości reologiczne wody oraz usztywniają struktury białek. Graficznie przedstawia się je w formie linii przerywanej: A – H --- Y – B
| Ք фибαπιքизу | ԵՒηածէбቦх δե ፏαዚե |
|---|---|
| Жуչаво еձеբоፖθки ኯθрግжոфոну | Ινущ цωдաщէ |
| Емև ιዘ | ԵՒኇ вስቫонխղի |
| Ηυጪጶψ λип | Агաбэրаξаፈ ը |
| Оβихроη ոዲιሌасеղам | Глቀլէдр алабрюхр εненуኞ |